بهترین مواد برای شستشوی فرش در بازار کدامند؟

شستشوی فرش یکی از وظایف مهم در نگهداری و بهره‌برداری از فرش‌های خانه یا محل کار ماست. با توجه به اهمیت این مسئله، انتخاب بهترین مواد برای شستشوی فرش می‌تواند تأثیر زیادی در حفظ و طول عمر فرش‌ها داشته باشد. اما امروزه با وجود تنوع فراوانی از محصولات شوینده فرش در بازار، انتخاب صحیح بین آن‌ها می‌تواند مشکل و گیج‌کننده باشد.

در این مقاله، به بررسی و معرفی بهترین مواد برای شستشوی فرش در بازار می‌پردازیم. ابتدا به بررسی ویژگی‌های یک شوینده فرش خوب می‌پردازیم و سپس به تحلیل و مقایسه‌ی جنس‌های مختلف فرش برای شستشو می‌پردازیم تا در نهایت به نتیجه‌ای قابل قبول برسیم.

یک شوینده فرش خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟

متخصصان معتقدند که بهترین شوینده‌های فرش بایستی دارای ویژگی‌های زیر باشند:


قدرت تمیزکنندگی: یک شوینده فرش خوب باید دارای قدرت تمیزکنندگی بالا باشد و بتواند به خوبی لکه‌ها، آلودگی‌ها و گرد و غبار را از بافت فرش بردارد.

عدم تأثیر منفی بر بافت فرش: برخی از محصولات شوینده فرش ممکن است باعث آسیب رسیدن به بافت فرش شوند یا باعث تغییر رنگ یا افت کیفیت فرش شوند. یک شوینده فرش خوب باید از این نظر مطمئن و ایمن باشد.

عدم باقی‌ماندن اثرات: برخی از محصولات شوینده فرش ممکن است پس از استفاده، اثرات خود را به‌طور قابل مشاهده‌ای روی فرش بگذارند.

بدون ایجاد حساسیت: یک شوینده فرش خوب باید بدون ایجاد حساسیت در افراد استفاده کننده قابل استفاده باشد. برخی از محصولات شوینده فرش ممکن است حاوی مواد شیمیایی تند و مضر باشند که باعث ایجاد حساسیت در افراد می‌شوند. بنابراین، انتخاب یک شوینده فرش که بر اساس فرمولاسیون‌های ملایم و بدون مواد ضار تهیه شده باشد، بسیار مهم است.

حفظ طول عمر فرش: یک شوینده فرش خوب باید قابلیت حفظ و افزایش طول عمر فرش را داشته باشد. این به معنای این است که شوینده باید باعث جلوگیری از خراشیدگی، فرسایش و ترکیدگی فیبرهای فرش شود.


کدام جنس فرش بهتر تمیز می‌شود؟

انتخاب فرش برای خانه فقط یک موضوع سلیقه‌ای نیست، بلکه باید با توجه به شرایط عمومی خانواده صورت بپذیرد. به عنوان مثال فرش‌هایی که برای محل‌های پررفت و آمد مانند اتاق نشیمن یا پذیرایی خریداری می‌شوند باید دارای قابلیت شستشوی بیشتری باشند و در برابر انواع شوینده‌ها مقاومت خود را حفظ کنند. در مثالی دیگر اگر اعضای خانواده اهل مهمانی و شب‌نشینی‌های دوستانه هستند بهتر است به خریدن فرش‌های مرغوب‌تر و بادوام‌تر روی بیاورند. بنابراین فارغ از بحث شوینده‌ها و اینکه با چه نوع تمیزکننده‌ای به جان فرش‌هایمان بیفتیم بهتر است یک قدم به عقب برگردیم و از همان ابتدا در هنگام خرید فرشی مناسب برای خانه انتخاب کنیم. به طور کلی هنگام خرید فرش زیبایی فقط یک فاکتور از ده‌ها فاکتور تعیین‌کننده برای انتخاب فرش است که باید به آن توجه کنید و عوامل دیگری مانند مقاومت، نوع بافت، جنس نخ و … را نیز باید در انتخاب خود دخالت بدهید.

اگر قصد خرید فرش دارید و یکی از معیارهای شما برای انتخاب مقاومت و قابلیت شستشوی مناسب است بهتر است یکی از جنس‌های زیر را انتخاب کنید:

فرش پشمی

یکی از خواص طبیعی پشم این است که به تنهایی قابلیت دفع انواع لکه‌ها و کثیفی‌ها را دارد، بنابراین تمیز نگه داشتن آن کار بسیار راحتی است. اگر فرش پشمی شما کثیف شد و چیزی روی آن ریخت تنها چیزی که برای نظافت آن نیاز دارید مقداری آب و مایع ظرفشویی و یک دستمال نمدار است، با این سه قلم جنس به راحتی از پس اغلب آلودگی‌های یک فرش پشمی برمی‌آیید.

فرش نایلونی

نقطه ضعف فرش‌های نابلونی این است که با گذر زمان و پاخوردگی زیاد به مرور درخشش و رنگ و لعاب اولیه خود را از دست می‌دهند اما تا زمانی که این فرش‌ها برای شما قابل استفاده هستند در برابر آب، لکه و انواع آلودگی‌ها سرسختی زیادی دارند و به راحتی با شوینده‌های معمولی و دم دستی پاکیزه می‌شوند.

فرش پلی‌پروپیلن

ویژگی بارز این نوع فرش‌ها ماندگاری بالا و قابلیت تمیزی آسان است. اگر از فرش‌های پلی‌پروپیلن مراقبت‌های اولیه را به عمل بیاورید برای تمیزی آن نیاز به هیچ شوینده تخصصی و پیچیده‌ای نخواهید داشت، زیرا بهترین مواد برای شستشوی آن آب و یک شامپو فرش ساده است.


بهترین مواد برای شستشوی فرش؛ خانه یا قالیشویی؟

حالا برمی‌گردیم به همان سوال اصلی خودمان! بهترین شوینده چیست؟ اصلا این مفهوم «بهترین» با توجه به چه معیاری انتخاب می‌شود؟ یک شوینده خوب چه نیازهایی از فرش را باید برآورده کند تا جزو شوینده‌های قابل قبول دسته‌بندی شود؟ آیا مواد پاک‌کننده‌ای که در خانه استفاده می‌کنیم با موادی که در فرش‌شویی‌ها و قالیشویی‌ها استفاده می‌شوند با هم متفاوت است؟ باید به شما پاسخ بدهیم که بله! این که شما فرش را در خانه و به صورت دستی بشویید یا این که شستشوی فرش در قالیشویی و توسط ماشین‌آلات پیشرفته به شکل مکانیزه صورت بگیرد نیازمند دو نوع شوینده متفاوت است.

در قالیشویی‌ها بسته به نوع فرش از انواع مختلفی از تمیزکننده‌ها استفاده می‌شود. بعنوان مثال اگر فرش شما دستباف باشد انتخاب شوینده بایستی با دقت بیشتری صورت بپذیرد زیرا فرش‌های دستباف از لحاظ نوع بافت، تار و پود، جنس نخ و … با فرش‌های ماشینی متفاوت و حساس‌ترند. در گذشته از قالیشویی‌ها از پودرهای لکه‌بر قوی که دارای آنزیم‌های بسیاری بود استفاده می‌شد که به دلیل خشک کردن و سفت کردن بافت فرش کم‌کم این مواد از دور خارج شدند و ترکیبات تازه‌تری جای آن‌ها گرفتند. همچنین از قدیم‌الایام برخی افراد از تایدهای معمولی برای پاک کردن لکه‌های فرش استفاده می‌کردند که آن هم به دلیل باقی ماندن آلودگی‌ها در لابلای تار و پود فرش و ایجاد زردآب منسوخ شد.


بهترین مواد شوینده فرش ماشینی

معمولا در قالیشویی‌ها برای شستن فرش ماشینی از شامپوهای مخصوص استفاده می‌کنند، به این صورت که در ابتدا یک ترکیب شیمیایی کف‌آلود بر روی فرش ریخته شده و در سطح آن پخش می‌شود و سپس باقیمانده ذرات گرد و غبار با جاروبرقی از اعماق فرش زدوده خواهد شد. در روش دیگر با استفاده از یک محلول جاذب ذرات گرد و غبار از لابلای تار و پود فرش جذب می‌شود. استفاده از مواد سفیدکننده یا محلول‌های با PH خیلی بالا یا خیلی پایین باعث آسیب به بافت قالی خواهد شد.

بهترین مواد شوینده فرش دستباف

در نظافت فرش دستباف مجموعه‌ای از شامپوهای درجه یک و باکیفیت، تثبیت‌کننده‌های رنگ فرش و موادی مانند هیدروسولفیت جهت لکه‌بری قوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. قالی‌های ابریشمی دستباف برای جلادهی و ایجاد درخشندگی با موادی مانند کلسیم هیپوکلریت و ترکیبات قلیایی دیگر شسته شده و ترکیبات احیاکننده‌ای مانند سدیم هیدروسولفیت تا جایی که به پشم فرش آسیب نرساند مصرف می‌شود. استفاده از تمام این ترکیبات بایستی به اندازه و به نسبت‌های مشخص و منطقی انجام شود، در غیر این صورت به شدت به فرش شما آسیب زده و عمر آن را کاهش خواهد داد.

بایدها و نبایدهای استفاده از انواع شوینده‌ها

پیش از اقدام به شستشوی فرش این موارد را به دقت بخوانید:

آب به تنهایی کافی نیست!

درست است که نظافت فرش بدون آب تقریبا ممکن نیست اما اگر تصور می‌کنید که یک فرش با انواع آلودگی‌ها و لکه‌های قدیمی و مقاوم تنها توسط یک آبکشی ساده تمیز و شفاف خواهد شد باید بگوییم این یک خوش‌خیالی بیش نیست! استفاده از انواع شوینده‌ها روند نظافت فرش شما را تسهیل خواهد کرد، اما نه هر شوینده‌ای!

مواد اسیدی و قلیایی

پاک‌کننده‌های فرش معمولا نه اسیدی هستند نه بازی! زیرا تنظیم PH برای شستشوی فرش یکی از مواردی است که تولیدکنندگان شامپوها و پودرهای تمیزکننده بر روی آن تمرکز دارند. مواد شوینده قلیایی در درازمدت باعث آسیب جدی به رنگ و الیاف فرش شما خواهد شد. بعنوان مثال استفاده از سود سوزآور برای نظافت فرش باعث از بین رفتن رنگ فرش و ایجاد حالت کهنگی و فرسودگی در آن خواهد شد و این، یک آسیب جبران‌ناپذیر است.

ترکیبات اکسیدکننده

مهمترین ماده‌ای که در این دسته‌بندی می‌توانیم نام ببریم کلر است. استفاده از شوینده‌های کلردار باعث جلای فرش و درخشندگی آن خواهد شد، اما حواستان باشد که مصرف بی‌رویه این شوینده‌ها می‌تواند به تخریب و نابودی الیاف فرشتان منجر شود. بنابراین از این مواد همواره با احتیاط و به اندازه استفاده کنید.

وایتکس ممنوع!

چرا بین انواع واقسام شامپوفرش‌ها و تمیزکننده‌های مختلف وایتکس تا این حد محبوب شده است؟ اساسا وایتکس یک سفیدکننده قوی است و خاصیت لکه‌بری فوق‌العاده‌ای دارد. اما این موضوع نباید شما را فریب بدهد! درست است که برای از بین بردن لکه‌های تیره می‌توان روی این محلول حساب کرد اما باید بدانید که استفاده از وایتکس باعث تعییر رنگ الیاف، صدمه به تار و پود قالی، تسریع روند پوسیدگی و کاهش طول عمر فرش شما می‌شود. بنابراین استفاده مداوم از وایتکس ممنوع!